ควรตรวจวัดความดันโลหิตบ่อยแค่ไหน?
ทำไมความดันโลหิตถึงสำคัญ
ความดันโลหิตคือแรงดันของเลือดที่ไหลผ่านผนังหลอดเลือดขณะหัวใจสูบฉีด ถูกวัดเป็นตัวเลขสองค่า ได้แก่:
- ค่าบน (Systolic): ความดันขณะหัวใจบีบตัว
- ค่าล่าง (Diastolic): ความดันขณะหัวใจคลายตัว
ค่ามาตรฐานสำหรับผู้ใหญ่ส่วนใหญ่คือ ประมาณ 120/80 mmHg
หากความดันสูงเกินไป (Hypertension) จะเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคร้ายแรง เช่น
- โรคหัวใจวาย
- โรคหลอดเลือดสมอง
- หัวใจล้มเหลว
- โรคไต
- ภาวะสมองเสื่อมจากหลอดเลือด
ควรตรวจความดันโลหิตบ่อยแค่ไหน?
1. ผู้ที่สุขภาพแข็งแรง (ความเสี่ยงต่ำ)
- อายุต่ำกว่า 40 ปี, ไม่สูบบุหรี่, ไม่มีโรคประจำตัว → ตรวจทุก 3–5 ปี
- อายุตั้งแต่ 40 ปีขึ้นไป → ตรวจอย่างน้อยทุก 5 ปี (หรือบ่อยขึ้นหากค่าความดันใกล้ขีดสูง)
2. ผู้ที่มีค่าความดัน "สูงกว่าปกติเล็กน้อย" (High-Normal)
- ค่า 130/85 – 139/89 mmHg
- ควรตรวจ ปีละ 1–2 ครั้ง
- ควรเก็บบันทึกค่าจากการวัดที่บ้าน
3. ผู้ที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคความดันสูง
- ช่วงแรกของการรักษา → ควรวัด ทุกวัน
- เมื่อคงที่แล้ว → ตรวจ ทุกสัปดาห์หรือทุก 2 สัปดาห์
- เก็บบันทึกค่าเพื่อนำไปปรึกษาแพทย์
4. ผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงเพิ่มเติม
เช่น เบาหวาน, โรคไตเรื้อรัง, ประวัติครอบครัวโรคหัวใจ, น้ำหนักเกิน, สูบบุหรี่, ขาดการออกกำลังกาย
→ ควรตรวจ ทุก 3–6 เดือน โดยเฉพาะผู้ที่อายุเกิน 65 ปี
ค่าความดันโลหิตปกติ
- ในโรงพยาบาล/คลินิก: ควรต่ำกว่า 140/90 mmHg
- วัดที่บ้าน: ควรต่ำกว่า 135/85 mmHg
หากต่ำกว่า 90/60 mmHg อาจทำให้เวียนหัว หน้ามืด และควรพบแพทย์หากเกิดซ้ำบ่อย ๆ
วิธีวัดความดันโลหิตที่บ้านให้ถูกต้อง
- ใช้เครื่องวัดแบบสอดแขน (Upper Arm Monitor) ที่ผ่านการรับรอง
- นั่งพักเงียบ ๆ 5 นาทีก่อนวัด
- วัด 2–3 ครั้ง ห่างกัน 1–2 นาที แล้วบันทึกค่าเฉลี่ย
- วัดเวลาเดียวกันทุกวัน
- หลีกเลี่ยงกาแฟ บุหรี่ หรือออกกำลังกายก่อนวัด 30 นาที
การจัดการเมื่อความดันสูง
การปรับพฤติกรรม
- ลดการกินเค็ม
- กินอาหารสุขภาพ (เช่น DASH diet, อาหารเมดิเตอร์เรเนียน)
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
- ลดแอลกอฮอล์ เลิกบุหรี่
- ลดน้ำหนักหากเกินมาตรฐาน
- ลดกาแฟต่างๆ เพราะสิ่งเหล่านี้ทำให้หัวใจเต้นเร็ว
การใช้ยา
หากการปรับพฤติกรรมไม่พอ แพทย์อาจให้ยาลดความดัน เช่น ACE inhibitors, Calcium channel blockers, Diuretics เป็นต้น
ทำไมต้องตรวจความดันเป็นประจำ
- ความดันสูงมักไม่มีอาการ → จึงถูกเรียกว่า "ฆาตกรเงียบ"
- ตรวจสม่ำเสมอช่วยป้องกันโรคหัวใจและหลอดเลือด
- ช่วยติดตามผลการรักษาและปรับยาได้ทันเวลา
สรุป
การตรวจวัดความดันโลหิตเป็นเรื่องสำคัญ ทุกคนควรตรวจตามช่วงอายุและระดับความเสี่ยงของตนเอง หากคุณมีสุขภาพดี อาจตรวจเพียงไม่กี่ปีครั้ง แต่หากมีโรคประจำตัวหรือเสี่ยงสูง ควรตรวจบ่อยขึ้น และทำการบันทึกค่าอย่างสม่ำเสมอ
การรู้ค่าความดันของตนเองคือก้าวแรกในการปกป้องหัวใจและสุขภาพระยะยาว
คีย์เวิร์ด SEO: ความดันโลหิต, ตรวจความดัน, วัดความดันที่บ้าน, ความดันสูง, สุขภาพหัวใจ